Potrójny kwas hialuronowy w postaci silnie skoncentrowanego 3% roztworu o konsystencji żelu, który tworzą 3 rodzaje kwasu o różnej masie cząsteczkowej:
*kwas wielkocząsteczkowy typu HMW (HMW - High Molecular Weight) – 1% o cząsteczkach 1.0 do1.8 MDa;
*kwas małocząsteczkowy typu LMW (LMW - Low Molecular Weight) -1% o cząsteczkach 0,1 do 0,4 MDa;
*kwas małocząsteczkowy typu SLMW (Super Low Molecular Weight) – 1% o cząsteczkach poniżej 10 tys. Daltonów (10 kDa) .
Mieszanka w postaci jednorodnego roztworu tych trzech różnych typów kwasów hialuronowych wykazuje najkorzystniejsze, wzajemnie uzupełniające się działanie. Kwas małocząsteczkowy SLMW zwiększa poziom nawilżenia wewnątrz skóry, kwas małocząsteczkowy LMW działa nawilżająco, zwiększa przenikanie substancji czynnych oraz wpływa na fizjologię keratynocytów i fibroblastów, natomiast kwas HMW tworzy na powierzchni skóry warstwę, która zapobiega uciekaniu wody z wnętrza. Skóra jest zatem doskonale nawilżona zarówno od wewnątrz jak i zabezpieczona przed uciekaniem wody z warstwy rogowej naskórka .
Kwas hialuronowy obok kolagenu jest najważniejszym składnikiem naszej skóry. Znajduje się także w tkance łącznej, stawowej, w ścianach naczyń krwionośnych, płynach ustrojowych, jednak najwięcej, bo aż 50 % całkowitej ilości, znajduje się w skórze. Jest mukopolisacharydem o średniej masie cząsteczkowej między 600 - 1000 Kda, łączącym włókna kolagenowe i elastynowe w skórze właściwej. Jest obecny w przestrzeni międzykomórkowej naskórka oraz w skórze właściwej jako składnik bezpostaciowego żelu proteoglikanowego, który jest zbiornikiem wodnym dla skóry. Odpowiedzialny jest także za nieprzepuszczalność dla płynów międzytkankowych i bakterii. Jego ilość zależna jest od wieku - najwyższe stężenie jest w skórze niemowląt i dzieci i w miarę upływu czasu, a szczególnie po 50 roku życia, następuje gwałtowny spadek jego ilości - oraz od pory roku - w okresie letnim pod wpływem promieniowania UV ulega fotodegradacji prowadząc do procesu fotostarzenia skóry. Spadek ilości kwasu hialuronowego jest jedną z przyczyn wysuszenia i pomarszczenia starczej skóry.
Unikalną właściwością kwasu hialuronowego jest wysoka zdolność wiązania wody i jej zatrzymywania, również w kosmetyku. Jedna cząsteczka kwasu jest w stanie związać 200-500 cząsteczek wody. Dzięki temu spełnia zasadniczą rolę w utrzymaniu prawidłowej wilgotności naskórka i skóry właściwej – stanowi wodny rezerwuar nawilżający skórę od wewnątrz. Przestrzenie międzykomórkowe bogate w kwas hialuronowy wyciągają wodę ze skóry właściwej, gdy tymczasem lipidy bariery wodnolipidowej naskórka uniemożliwiają przeciekanie wody poza warstwę komórek ziarnistych naskórka.
Dobrze nawodniony naskórek staje się gładki, jędrny, sprężysty i elastyczny. Skóra wygląda lepiej, zdrowiej i młodziej. Kwas hialuronowy nie tylko chroni skórę przed wysychaniem, ale także wzmacnia jej właściwości ochronne.
W kosmetyce i dermatologii (jako składnik profesjonalnych preparatów odmładzających służących do wypełniania zmarszczek i powiększania ust) stosowana jest stabilna postać kwas hialuronowego jakim jest hialuronian sodu czyli sól sodowa kwasu hialuronowego. Jest to substancja biozgodna, nietoksyczna, niedrażniąca i nie powodująca alergii. Całkowicie rozpuszcza się w wodzie i jako 1% roztwór wodny ma postać żelu, który stabilizuje i zagęszcza fazę wodną emulsji. Z uwagi na te liczne doskonałe właściwości jest to jeden z najbardziej podstawowych i wartościowych składników kosmetycznych.
Hialuronian stosowany w preparatach kosmetycznych posiada różne ciężary cząsteczkowe, co determinuje jego przenikalność przez barierę warstwy rogowej i zarazem właściwości kosmetyczne.
Wyróżnia się następujące typy hialuronianu sodu:
*wielkocząsteczkowy HMW (High Molecular Weight) - o cząsteczkach powyżej 1 MDa
(1 milion daltonów), które nie przenikają przez warstwę rogową. Ten rodzaj kwasu tworzy film na powierzchni skóry, powodując lokalnie silne podwyższenie wilgotności warstwy rogowej naskórka, co powoduje jego jedwabistą gładkość. Zwiększa również przepuszczalność naskórka co skutkuje zwiększeniem przenikania substancji czynnych w głąb skóry. Jako 1% roztwór wodny ma postać żelu;
*małocząsteczkowy LMW (Low Molecular Weight) - o cząsteczkach poniżej 1 MDa
(średnio ok. 0,5 MDa), które wnikają w warstwę rogową. Ten rodzaj kwasu działa nawilżająco, zwiększa przenikanie substancji czynnych oraz wpływa na fizjologię keratynocytów i fibroblastów;
*kwas małocząsteczkowy typu SLMW (Super Low Molecular Weight) – o cząsteczkach poniżej 50 tys. daltonów (średnia wielkość to 3 - 10 tys. daltonów), który dzięki małym rozmiarom przenika przez barierę warstwy rogowej do głębszych warstw skóry (do skóry właściwej) wpływając na jej fizjologię i trwale wiążąc wilgoć. Posiada dwukrotnie wyższe zdolności nawilżające w porównaniu z kwasem HMW, a wzrost nawilżenia skóry utrzymuje się przez 3 dni po aplikacji. Ponadto zapobiega niszczeniu włókien kolagenu oraz białek odpowiadających za jędrność skóry, poprzez hamowanie działania enzymów z klasy metaloproteinaz (MMP-1 i MMP-3), które ulegają aktywacji pod wpływem promieniowania słonecznego. Metaloproteinaza MMP-1 - powoduje rozkład włókien kolagenowych odpowiedzialnych za jędrność i młody wygląd skóry, zaś MMP-3 - powoduje rozkład białek odpowiadających za prawidłowe rusztowanie i komunikację pomiędzy naskórkiem a skórą właściwą, która z wiekiem ulega osłabieniu, przez co skóra staje się gorzej odżywiona i napięta.
Piśmiennictwo:
The Wonders of Hyaluronic Acid: Nature's First Cosmeceutical by Dr. Dennis Gross
Low molecular weight hyaluronic acid prevents oxygen free radical damage to granulation tissue during wound healing.
Topical hyaluronic acid combats skin irritation, inflammation
Hyaluronan exists in the normal stratum corneum
"Kwas hialuronowy i skóra" - B.Raszeja-Kotelba, E.Neumann, J.Bowszyc; Polish J Cosmet, 2002/1
"Cukry w kosmetykach cz.IV" - L.Kotarska-Markowicz, J.Góra; Polish J Cosmet, 2002/2
